28 Ocak 2014 Salı

Tarihe Tanıklığım

Çok uzun bir zamandır elimde. Dura dura düşüne düşüne ve sindire sindire okudum. Aynı kitabı tekrar tekrar okumanın insana aynı tadı vermeyeceğini düşünenlerdendim ama "Tarihe Tanıklığım" bu konudaki fikrimi tamamen değiştirdi. Kitabı bitirdiğimde keşke küçük notlar alsaydım dedim. Gerçi o kadar kapsamlı bir kitap ki benim alacağım küçük notlar içeriği ifade etmeye yetmeyecekti.

Bir hatırat. Kendi gözünden, kendi yaşadıkları ve birikimleri üzerinden eski Yugoslavya, savaşın çıkışı, savaş süresince yaşananlar, Srebrenitsa, Dayton antlaşması ve barış zamanı... Sadece bir kitap değil, Bosna gerçeğini kapsamlıca anlamak isteyenler için bir kaynak aynı zamanda. İçinde Nato ile ABD ile yazışmalar, röportajlar, konferanslarda yaptığı konuşmalar gibi bir çok yazılı kaynak var. 

Barış'a ve direnişe adanmış bir hayat...

Sorgulayan bir kişilik;
"15 yaşındayken, inancımda bazı tereddütler olmaya başladı. O zamanki yoldaşlarım ve arkadaşlarımla her şeyi konuşurdum. Komünist ve ateist yazıları okurduk... Tanrı üzerine kafa yormaya başladım. Komünist propagandada Tanrı adaletsizliğin tarafındaydı; çünkü komünistler dini "halkın afyonu" olarak, yani halkın huzursuzluğunu yatıştırarak onları gerçekliğin dünyasında daha iyi bir hayat için mücadele etmekten alıkoyan bir araç olarak görüyorlardı. Bu çizgiye kaymak çok kolaydı. Ne ki, ben bunu kabul etmedim... İnancım bir iki yıllık sallantıdan sonra geri döndü ama farklı bir biçimde... O artık yalnızca atalarımdan devr aldığım bir din değildi; yeni baştan edinilmiş bir inançtı. Ve onu bir daha hiç yitirmedim."  

Yazdığı "İslam Deklarasyonu" isimli kitap ile islami hareket oluşturmak ve örgütlenmek suçundan 14 yıl hapis cezası alması ile ilgili yorumu şöyle:

"Eğer gerçekten suçlu olsaydım adil bir şekilde yargılanacak olduğumu iddia ediyorum. Adil yargılanmadım çünkü masumdum." 

Kitabı okurken farklı noktalarda durdum ve düşündüm. Eğer ben olsaydım yazarmıydım dediğim noktalar oldu. Bunlardan biri İzzetbegoviç' in SDA' yı kuruşunu ve ilk seçimlerden zaferle çıkışını anlattığı bölümdü:
"... kurma işi, salıverilmemden tam bir yıl sonra, Kasım 1989'da başladı ve parti, kurulması için ilk adımların atılmasından tam bir yıl sonra da Kasım 1990'da seçimlerden zaferle çıktı. Nedenini asla öğrenememiş olsam da, baştan beri partinin "lider"i bendim. Kendi kendime "Eğer en iyileri bensem, acaba gerisi neye benziyor? diye düşünmüşümdür."